داراییهای جاری عبارت است از وجه نقد یا معادل نقد( محدود نشده) و سایر داراییهایی که انتظار رود طی چرخه عملیاتی معمول واحد تجاری یا ظرف یک سال از تاریخ ترامه،هر کدام طولانی تر است،مصرف یا فروخته شود یا به وجه نقد یا دارایی دیگری که نقد شدن آن قریب به یقین است،تبدیل شود.چرخه عملیاتی معول از پرداخت وجه نقد برای خرید مواد یا کالا شروع و به وصول وجه نقد حاصل از فروش ختم می شود.
در بعضی شرکتها همانند خودروسازی و پتروشیمی چرخه معمول عملیات کمتر از یک سال است. در این حالت، دوره یک سال ملاک طبقه بندی به جاری و غیر جاری است.اما چرخه عملیاتی شرکتهایی نظیر کشتی سازی بیش از یک سال است، در چنین شرکتهایی معیار طبقه بندی به جاری و غیرجاری ،چرخه عملیاتی است مشروط بر آنکه چرخه عملیاتی خیلی طولانی نباشد.اگر چرخه عملیاتی خیلی طولانی باشد طبقه بندی به جاری و غیر تجاری اامی نیست و بهتر است داراییها وبدهیها براساس مدت متوسط برای تبدیل به وجه نقد یا تسویه ارائه شود.
براساس استاندارد حسابداری شماره ۱۴ نحوه ارائه داراییها و بدهیهای جاری،موارد زیر نمونه هایی ازداراییهای جاری است:
الف.مانده وجوه نقد به استثنای مواردی که اعمال محدودیت در مصرف آنها مانع از استفاده این اقلام برای عملیات جاری شود.
ب.حصه ای از حسابها و اسناد دریافتنی تجاری و غیرتجاری که انتظار می رود ظرف یک سال از تاریخ ترامه به وجه نقد یا دارایی دیگری تبدیل شود و نقد شدن آن قریب به یقین است.
پ.موجودی مواد و کالا و کار در جریان پیشرفت پیمانهای بلند مدت، صرف نظر از اینکه ممکن است اقلامی از آن احتمالاً ظرف مدت یک سال از تاریخ ترامه یا یک چرخه عملیاتی معقول نقد نشود.
ت.سهام شرکتها،اوراق مشارکت و سایر اوراق بهاداری که به قصد نگهداری تحصیل نشده و به سهولت قابل نقد شدن است.
ث.پیش پرداختهای خرید داراییهای جاری.
ج.پیش پرداختهای هزینه در مواردی که انتظار می رود ظرف یکسال از تاریخ ترامه به طور کامل به مصرف برسد.
براساس استاندارد حسابداری شماره۱ نحوه ارائه صورتهای مالی،بعضی از اقلام به طور مشخص باید در متن ترامه ارائه شود،سایر اقلام برحسب اهمیت می تواند در متن ترامه یا در یادداشتهای توضیحی گزارش شود.در رابطه با داراییهای جاری،اقلامی که باید در متن ترامه ارائه شود،به شرح زیر می باشد:
- موجودی نقد
- سرمایه گذاریهای جاری
- حسابها و اسناد دریافتنی تجاری و سایر حسابها و اسناد دریافتنی
- موجودی مواد و کالا
این اقلام در واقع حداقل اقلامی است که در صورت با اهمیت بودن به طور جداگانه در ترامه گزارش می شود.ممکن است به تشخیص مدیریت شرکت،اقلام دیگری به منظور ارائه مطلوب در متن ترامه نشان داده شود. درحال حاظر اکثر شرکتها سفارشات و پیش پرداختها را نینیز به عنوان یک قلم مجزا در سرفصل داراییهای جاری نشان می دهند.سایر اطلاعات مربوط به داراییهای جاری همانند اقلام تشکیل دهنده موجودی و مواد و کالا در یادداشتهای توضیحی افشا میشود.
طبقه بندنی به جاری و و غیر جاری گاه با مشکلاتی همراه است.یکی از مشکلات، مربوط به طبقه بندی پیش پرداختهای هزینه در سرفصل داراییهای جاری است.چرا پیش پرداخت هزینه به عنوان دارایی جاری طبقه بندی می شود؟در صورتی که به وجه نقد تبدیل نمی شود و نمیتوان گفت که مصرف می شود.دلیلی که ارائه می شود این است که در صورت نبود پیش پرداخت باید از موجودیهای نقدی شرکت برای هزینه های مورد نظر صرف شود،اما باز هم این دلیل خیلی محکم نیست چون در این صورت سایر پیش پرداختها هم باید به عنونان دارایی جاری تلقی گردد.
مشکل دیگری که مطرح می شود این است که آیا داراییهای ثابت مشهودی که یکسال از عمر مفید آنها باقی مانده است باد در سرفصل داراییهای جاری طبقه بندی شود؟ تعریف دارایی جاری چنین اجازه ای را می دهد چون این دارایی ها طی یکسال یا یک چرخه ی عملیاتی به مصرف میر سند و از منافع آنها استفاده می شود اما در عمل چنین کاری صورت نمیگیرد.
موجودی نقد
موجودی نقد سیال ترین دارایی است که محور اصلی تعریف دارراییهای جاری است براساس استاندارد حسابداری شماره ۲ صورت جریان وجوه نقد ،وجه نقد عبارت است از موجودی نقد و سپرده های دیداری نزد بانک ها و مؤسسات مالی اعم از ریالی و ارزی (شامل سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت بدون سررسید)به کسر اضافه ی برداشت هایی که بدون اطلاع قبلی مورد مطالبه قرار میگیرد. سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت چون برای تأمین نیازهای عملیاتی جاری نگهداری می شود،جزء وجه نقد طبقه بندی میشود. چنانچه بخشی از وجوه نقد برای پرداخت بدهی های غیر جاری یا اهداف دیگر محدود شده باشد،این وجوه جزء داراییهای جاری گزارش نمی شود.هرنوع محدودیت دیگر در استفاده از وجوه نقد باید به نحو مناسب افشا شود.
اجزای موجودی نقد معمولاً شامل اقلام زیر است که در یادداشت های توضیحی افشا می شود:
- موجودی صندوق
- موجودی نزد بانکها
- تنخواه گردانها
- وجوه در راه
سرمایه گذاریهای جاری
در استاندارد حسابداری شماره ۱۵ حسابداری سرمایه گذاریها،سرمایه گذاری های بلند مدت تعریف شده است.به سرمایه گذاریهایی که بلند مدت نباشد سرمایه گذاری های جاری گفته می شود.اما میتوان با توجه به تعریف دارایی جاری تا حدودی مقیاس زمانی سرمایه گذاری جاری را نیز پیدا کرد.سرمایه گذاریهای جاری در نتیجه ی مدیریت وجوه نقد مازاد ایجاد می شود.با توجه به تعریف داراریی جاری،سرمایه گذاری جاری قاعدتاً سرمایه گذاری است که طی یکسال از تاریخ ترامه فروخته شود.یعنی مدیریت با قصد فروش کوتاه مدت آن را نگهداری می کند. این مدت کوتاه طبق تعریف دارایی جاری، یکسال مالی است.سرمایه گذاری جاری چنانچه سریع المعامله باشد به ارزش بازار، یا اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش منعکس میشود.سرمایه گذاری سریع المعامله،سرمایه گذاری است که برای آن بازار فعالی که آزاد و در دسترس است(مثل بازار اوراق بهادار) وجود داشته باشد.سایر سرمایه گذاریهای جاری به خالص ارزش فروش یا اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش اندازه گیری میشود .
ارزش بازار سرمایه گذاریهای سریع المعامله نیز در یادداشتهای توضیعی افشا میشود.
حساب ها و اسناد دریافتنی تجاری و سایر حساب ها و اسناد دریافتنی
معمولاً در صورت های مالی حسابها و اسناد دریافتنی تجاری از سایر حسابها و اسناد دریافتنی مجزا می شود.اصطلاح تجاری برای حساب ها و اسناد دریافتنی بکار میرود که در قبال فروش کاالا یا ارئه خدمات ایجاد شده باشد.حسابها و اسناد دریافتنی براساس خالص ارزش بازیافتنی منعکس می شود.خالص ارزش بازیافتنی برابر با ارزش اسمی منهای مبلغ برآوردی اقلام مشکوک الوصول است. مبلغ غیر قابل وصول با توجه به تجارب گذشته و براساس درصدی از فروش نسیه یا درصدی از مطالبات برآورد می شود. اجزای حسابها و اسناد دریافتنی تجاری در یادداشتهای توضیحی افشا می شود.
براساس استاندارد حسابداری شماره ۱۲ افشای اطلاعات در خصوص اشخاص وابسته، مانده طلب از اشخاص وابسته باید به طور جداگانه در یادداشتهای توضیحی افشا شود. شرکتهای فرعی و وابسته و مسؤلان ارشد کادر مدیریت نمونه هایی از اشخاص وابسته می باشد.
موجودی مواد و کالا
موجودی مواد و کالا به داراییهایی اطلاق می شود که :
الف.برای فروش در روال عادی عملیات واحد تجاری نگهداری میشود،
ب.به منظور ساخت محصول یا ارائه خدمات در فرآیند تولید قراردارد،
پ.به منظور ساخت محصول یا ارائه خدمات،خریداری شده و نگهداری میشود،
ت.ماهیت مصرفی دارد و به طور غیر مستقیم در جهت فعالیت تجاری مصرف می شود.
برای محاسبه بهای تمام شده موجودی مواد و کالا از روش های شناسایی ویژه،اولین صادره از بهای تمام شده آنها باشد معادل تفاوت آن دو ذخیره کاهش ارزش شناسایی می شود.به این روش،روش اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش گفته میشود.
موجودی مواد و کالا در یک شرکت تولیدی شامل کالای ساخته شده ، کالای در جریان ساخت،مواد اولیه و بسته بندی،قطعات و لوازم یدکی است.چنانچه مواد و کالای سفارش داده شده در راه باشد و مزایا و مخاطرات وربوط به مالکیت به شرکت منتقل شده باشد،تحت عنوان مواد یا کالای در راه درسرفصل موجودی های مواد و کالا منعکس میگردد.به علاوه موجودیهای شرکت که به صورت امانی نزد دیگران نگهداری میشود باید در صورتهای مالی جزء موجودی مواد و کالا طبقه بندی شود. پوشش بیمه ای و هرگونه محدودیت در استفاده از موجودیها یا در وثیقه بودن آنها در یادداشتهای توضیحی افشا میشود.
پیش پرداخت هزینه و سفارشات
پیش پرداختهای مربوط به هزینه ها که طی یک سال یا یک چرخه عملیاتی منقضی خواهد شد به عنوان دارایی جاری طبقه بندی می شود.اگر پیش پرداخت هزینه مربوط به دوره زمانی فراتر از یکسال باشد، بخشی از آن در سرفصل داراییهای غیر جاری گزارش خواهد شد.پیش پرداختهای مربوط به خرید دراییهای جاری نیز در سرفصل داراریی جاری منعکس می شود.سفارشات مربوط به خرید مواد و کالا نیز ماهیاتاً نوعی پیش پرداخت است و به همین دلیل با پیش پرداخت در یک سرفصل نشان داده می شود .اصطلاح سفارشات عموماً در رابطه با خریدهای خارجی (اعتبارات اسنادی) استفاده می شود.
چه هزینه هایی برای اداره مالیات و دارایی قابل قبول است ؟
دانه درشت ها متهم ردیف اول فرار مالیاتی!
3 شرط اساسی در مورد هزینه های قابل قبول موضوع ماده ۱۴۷ ق.م.م
جاری ,نقد ,مواد ,یک ,پیش ,موجودی ,می شود ,مواد و ,و اسناد ,طبقه بندی ,اسناد دریافتنی ,اسناد دریافتنی تجاری ,براساس استاندارد حسابداری ,استاندارد حسابداری شماره ,سرمایه گذاری کوتاه
درباره این سایت